5 mei in 5 bijzondere momenten

De bevrijdingsfestivals na twee jaar afwezigheid zijn terug in Nederland en overal in het land werd onze vrijheid uitbundig gevierd. Dit is nu urgenter dan ooit; op slechts twee uur vliegen woedt een enorm heftige oorlog waarin duizenden mensen doodgaan en hun huizen en familie verliezen. Stilstaan bij vrijheid en erover praten is van groot belang, zodat we niet vergeten waar we nooit naar terug mogen. 

5 mei stond dit jaar niet alleen in het teken van feesten en van festivals, er waren ook bijzondere verhalen te vertellen. Mocht je zelf op pad zijn geweest en geen tijd hebben gehad om alles te volgen, zijn hier vijf bijzondere momenten van Bevrijdingsdag 2022. 

1. Evgeniy Levchenko spreekt menigte van 15.000 mensen toe in Almere

Op Bevrijdingsfestival Flevoland mocht Evgeniy Levchenko om 16:55 het podium op voor een speech van 5 minuten, waarin hij nogmaals de aandacht vroeg voor de situatie in Oekraïne. Hij was erg ontroerd door wat er gebeurde in het publiek, liet hij achteraf weten: ‘Het was mooi om te zien dat heel veel mensen een hartjessymbool met hun handen maakten toen ik aan het praten was.’ Levchenko riep ook op om Oekraïense mensen te helpen door te doneren en misschien belangrijker nog, door ze te steunen en ze gewoon een knuffel te geven. ‘Vecht letterlijk en figuurlijk voor je vrijheid’, sluit de ex-profvoetballer af, die half Russisch en half Oekraïens is. 

2. Lale Gül is een rolmodel voor vrijheid

In de hoofdstad gaf Lale Gül bij CREA Amsterdam vroeg op de middag een Vrijheidscollege over de vrijheid van eigen keuzes maken. ‘Het is pijnlijk om mensen om je heen te verliezen, maar uiteindelijk ben ik trots dat ik radicaal voor mezelf en mijn eigen geluk heb gekozen’, sprak Gül de zaal toe. Na afloop had het publiek de kans om vragen te stellen en vroeg een jonge vrouw van net 18 haar om advies, omdat zij in een vergelijkbare situatie zit. ‘Dit gebeurt bij ieder Vrijheidscollege dat ik geef, net als op Instagram.’ 

3. Het vliegtuig van Duncan Laurence vloog naar een verkeerde stad

Je hebt hem misschien al voorbij zien vliegen in een helikopter op een Bevrijdingsfestival naar keuze: Duncan Laurence was als Ambassadeur van de Vrijheid de meest gewilde gast op 5 mei. Zijn piloot had echter minder goed opgelet toen de zanger het Bevrijdingsfestival van Rotterdam mocht verblijden met zijn aanwezigheid, want ze vlogen per ongeluk boven Den Haag, laat Duncan weten in zijn Instagram Stories.

Eerder die dag was de winnaar van het songfestival ook al bij de ontsteking van het Vredevuur door de Minister-President, die hij met een mooi nummer aankondigde. Even voor het aansteken van het vuur, dat geldt als officiële opening van de Bevrijdingsfestivals, mocht Evgeniy Levchenko ook spreken tijdens de Vrijheidslunch. Hij werd voor een publiek van ongeveer 2.000 man geïnterviewd door Leon Verdonschot. ‘Het is heel fijn dat we hier in Nederland vrij zijn en kunnen genieten van het feest vandaag op Bevrijdingsdag, maar in mijn land zie ik mensen met blote handen tanks stoppen’, sprak hij daar. 

4. Natascha van Weezel beantwoordde vragen uit het publiek in TivoliVredenburg

De uitverkochte Cloud Nine-zaal van het Utrechtse poppodium was op 5 mei het thuishonk van Vrijheidscolleges, waar een live talkshow werd gepresenteerd door Amber Kortzorg. Alle genodigde vrijheidssprekers mochten een fragment meenemen dat als gespreksstarter diende. Journalist en filmmaker Natascha van Weezel koos voor een fragment van Thierry Baudet die op de Dam opriep om niet akkoord te gaan met vaccinaties voor Covid-19 en sprak daar over onderdrukking. Zijn aanhangers droegen ‘jodensterren’, wat Van Weezel als kwetsend ervaart.  Hierover zei ze tijdens de talkshow Vrijheidscolleges Live dat ze nooit zal stoppen met zich uitspreken tegen antisemitisme. 'Ik sta liever tien keer te veel op een podium, dan dat ik me niet uitspreek en te laat zou zijn.'

5. ‘Plastic Soup Surfer’ creëert bewustzijn voor het milieu 

Hoe vrij we ook zijn, als we niet zuinig zijn op de planeet, kunnen we niet lang en gelukkig leven. Dat is de ideologie van Plastic Soup Surfer Merijn Tinga, die eigenhandig al enorme verschillen heeft gemaakt voor het milieu. Zo leidde zijn acties voor meer bewustzijn er al toe dat statiegeld op kleine plastic flesjes is ingevoerd. Hij betoogt dat plastic voor een wegwerpcultuur staat, iets waar hij vanaf wil. Hergebruiken is de toekomst, volgens Tinga. 

Op 5 mei mocht hij afreizen naar Zeeland, waar hij een Vrijheidscollege gaf op het Bevrijdingsfestival. We kennen Zeeland natuurlijk ook als provincie waar de Four Freedoms Awards worden uitgereikt, die in de aanloop naar 5 mei een mooie bundeling van persoonlijke verhalen en goede gesprekken over vrijheid bundelen. De uitreiking van de Awards is nog terug te kijken op onze website. 

En nu?
‘Voor vrijheid moet je zelf vechten’, zei Evgeniy Levchenko. Benieuwd wat je nog meer kunt doen, nu 5 mei net geweest is? 

Je kunt bijvoorbeeld het artikel lezen met tips hoe jij zelf in actie kunt komen en kunt bijdragen aan vrijheid. Je kunt ook luisteren naar inspirerende Vrijheidscolleges van de vrijheidssprekers van dit jaar. Aankomende week geeft Lale Gül nog een Vrijheidscollege in Wageningen en in Winterswijk, net als Evgeniy Levchenko, die Four Freedoms In De Klas-colleges geeft in Assen en in Tilburg. Ferry Zandvliet geeft zijn Vrijheidscollege in Bibliotheek Rivierenland in Tiel op 18 mei. Kijk voor alle Vrijheidscolleges op www.vrijheidscolleges.nl